Locomotive 4389 van Stichting Stoomtrein Goes Borsele

STOOMLOCOMOTIEF SGB 4 'Ing H.F.Enter'

Deze locomotief is gebouwd volgens Amerikaans oorlogsbouw, een ontwerp dat eenvoudig te bouwen en onderhouden moest zijn. Het resultaat is een combinatie van geklonken en gelaste constructies, een stavenframe, Crampton vuurkist met een roosteroppervlakte van 1,78m², relatief grote wielen (1.372 mm) en cilinders bestaande uit twee samengebouwde gietstukken die tevens de ondersteuning van de rookkast vormen. De opbouw op de ketel verleent de locomotief een typisch Amerikaans uiterlijk.

In de Tweede Wereldoorlog werden machines van dit type gebruikt voor transport ten behoeve van het Amerikaanse invasieleger. In 1947 is de machine door de Oranje Nassau mijnen gekocht uit vertollige legervoorraden en gebruikt voor rangeerdienst te Heerlen.

Bij de ON is de machine voorzien van nastelbare lagers in drijf- en koppelstangen en labirintafdichtingen op de zuigerstangen. De ketel is geconstrueerd volgens de ASME code. De ON heeft hieraan eind jaren '50 op aanwijzing van de Dienst voor het Stoomwezen, enkele wijzigingen laten aanbrengen waaronder wijziging van de peilglazen en stoomregulateur, aanbrengen extra inspectieluiken en ervangen van de stalen vuurkist voor een koperen vuurkist. Ook het machinistenhuis werd verbouwd.

Omwille van bereikbaarheid van de ketel-inspectieluiken is bij de ON een gedeelte van de bovenzijde van beide watertenders verwijderd. De loc is sinds 1980 in gebruik bij de SGB en de enige representant van dit type in de Benelux. De machine is bijzonder door haar geschiedenis, achtergrond en toegepaste technieken.

In 2013 is de SGB loc 4, USATC 4389 weer in dienst gesteld na een intensief revisieproces. Hierbij heeft de loc een nieuwe ketel gekregen, en een nieuw gebouwd machinistenhuis. De luchtpomp die voorheen naast de rookkast geplaatst was, is vervangen door een exemplaar van het type Westinghouse, die nu aan de stokerszijde in het machinistenhuis geplaatst is, om het originele uiterlijk terug te krijgen. Immers, de locs van de USATC van dit type waren niet voorzien van een luchtpomp en een treinreminstallatie.

Loc 4 had een ketel met het ketelnummer 5098, bouwjaar 1943 door 'Murray Iron'. Deze is bij de recente revisie vervangen door een nieuw exemplaar, vervaardigd bij HKB te Venlo, Nederland, met bouwjaar 2012.

(Tekst met dank aan M. Kastelijn).