Loc 107 van het Decauville Spoorweg Museum - DSM

MOËS / MOËS DIESEL - WAREMME (B)

Les Ateliers Moës Frères Waremme, opgericht in 1904 te Waremme,  houden zich bezig met het ontwerpen en de produceren  van verbrandingsmotoren. In eerste instantie benzinemotoren,  later ruwe oliemotoren van het semi-dieseltype, en in de jaren ’30 begint onder de naam Moës Diesel de ontwikkeling van de Moës twee- en  viertakt dieselmotoren.
De motoren vinden hun weg naar allerlei industrieën, de nijverheid en landbouw, groeves en kolenmijnen. De motoren worden gebruikt  als aandrijving van allerlei machines en voertuigen en als scheepsmotoren voor de binnenvaart en visserij. Daarnaast vervaardigde Moës een divers scala aan motorlocomotieven voor smal- en normaalspoor, voor zowel bovengronds als ondergronds gebruik in de aannemerij, (steen)industrie kolenmijnbouw.
Moës motoren werden met name verkocht in België, Frankrijk, Nederland, Italië, Afrika en Azië. In 1967 eindigt de actieve productie door Moës Diesel als het bedrijf verkocht wordt. Anno 2019 bestaat Moës Diesel nog steeds, het bedrijf legt zich toe op de handel in o.a. generatoren.
Voor een uitgebreide geschiedenis van Moës, een overzicht van haar producten en de complete Moës collectie van de Decauville Spoorweg Museum/Expo*Moës*M.E.C zie:

http://www.moteurs-moes.net

TYPE

De officiële typebenaming van dit type Moës locomotief is onbekend.
Rond 1959 bouwt men, met gebruikmaking van de oude BL frames en BL versnellingsbak, maar met een nieuwe motorkap  een aparte serie van ongeveer 15 stuks kleine motorlocomotieven voor een Belgische steenfabriek in Rumst. De locomotieven worden uitgerust met moderne DEUTZ luchtgekoelde tweecilinder motoren. Onze loc 107 stamt uit deze serie. De locomotiefjes hebben een dak en een cabine van buis en canvas en zijn laag uitgevoerd, waarschijnlijk om onder excavateurs of in haaghutten te kunnen rijden.

GESCHIEDENIS

Onze loc komt bij een Belgische steenfabriek te Rumst vandaan die een grote vloot loc's bezat.  Een aantal Moës loc's van het zelfde type duiken een aantal jaren geleden op bij een liefhebber in Engeland. Van deze loc's is het bekend dat ze afkomstig zijn van de steenfabriek Rumst zodat wij daarom vermoeden dat onze Moës ook datzelfde verleden heeft...

Een aantal jaren geleden wordt de loc -samen met een andere Moës van hetzelfde type- op bij smalspoorhandelaar v/d Marel ontdekt. Deze heeft de loc's vermoedelijk via smalspoorhandelaar Frateur in Boom (B) in Belgie gekocht.
Een vroegere medewerker van de Gelderse Smalspoor Stichting koopt de loc en knapt haar uiterlijk op en verhoogt het lage dak. 

De locomotief maakt later deel uit van de collectie van de Stichting Veldspoor die een aantal jaar geleden haar collectie aan het DSM over doet. 

HUIDIGE STAAT / TOEKOMSTPLANNEN / MUSEALE STATUS

De locomotief is oopgeknapt en is geheel bedrijfsvaardig. Momenteel staat de loc tentoon gesteld in de Expo Moës M.E.C. in het Mechanisch Erfgoed Centrum te Dronten. Zij staat buiten op ca. 100 meter spoor waar ze af en toe voor een demonstratie in actie komt.

MUSEUM MOTEURS MOËS

Het nieuw opgerichte Museum Moteurs Moës is onderdeel van het Decauville Spoorweg Museum en beheerd vanaf 2018 de unieke collectie Moës motoren en smalspoorlocomotieven van het DSM.  De collectie omvat op dit moment tien motorlocomotieven, drie stationaire motoren, een scheepsmotor, twee motorpompsets en een dieselmotor heimachine.  Naast de motoren en locomotieven is er ook een bescheiden, maar groeiende verzameling van historische gegevens, objecten, documenten en foto's die de geschiedenis en de producten van de Ateliers Moteurs Moës belichten. Ter ondersteuning van het museum en het verhaal is een website gemaak, zie de onderstaande link.
De MOËS collectie wordt de komende jaren tentoon gesteld in het Mechanisch Erfgoed Centrum in Dronten onder de naam EXPO * MOËS * M.E.C