Nederlandse taal  English language  Deutsche Sprache 

Loc NRS 107 van Stichting Het Nederlands Spoorwegmuseum (SpM)

Foto: P.A.N. Esseling

TractievormStoom
FabrikantSharp, Stewart & Co. Ltd., Atlas Works, Manchester / Glasgow (GB)
TypeSneltreinlocomotief; NRS serie 101 - 109, 'Rhijnboog'; soortmerk P3; 2'Bn2-3T13
Fabrieksnummer3563
Bouwjaar1889
Spoorwijdte1435 mm
StandplaatsUtrecht Maliebaan
Bedrijfswaardignee
Status NRRA
Gewichtloc 48,8 ton + tender 32,5 ton = 81,3 ton
Lengte o/bloc 9,79 m + tender 6,67 m = 16,46 m
Asindeling2'B
Max. snelheid90 km/h
Tractiedetails

watervoorraad:  10,2 m³
kolenvoorraad:  2,8 t
totaal verwarmd oppervlak:  111,6 m²
max stoomspanning:  10,3 kg/cm²
cilindermiddellijn:  457 mm
slaglengte:  660 mm
stoomverdeling:  Stephenson
drijfwerk:  binnenliggend
drijfwielmiddellijn:  2016 mm
trekkracht:  4950 kg

Oorspr.eigenaars1889: Nederlandsche Rhijnspoorweg Maatschappij (NRS)
1890: Maatschappij tot Exploitatie van Staatspoorwegen (SS)
1891: Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM)
1921: Nederlandsche Spoorwegen (NS)
Hist. nummers1889: NRS 107 / 1891: HSM 353 / 1921: NS 1604
      

De Nederlandsche Rhijnspoorweg-Maatschappij (NRS) stelde in 1889 als eerste Nederlandse spoorwegmaatschappij bogielocomotieven in dienst, waarbij de voorste (loop)as was vervangen door een 2-assig loopdraaistel (= bogie). Zij behoorden toen tot de grootste locomotieven van Europa.

Al in 1890 eindigde de exploitatie van de NRS, waarna de locs 101 - 103, 108 en 109 door de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) werden overgenomen (nieuwe nrs 1101- 1103, 1108 en 1109) en de 104 - 107 door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM), die ze met de nieuwe nummers als 350 - 353 in dienst stelde. Toen bleek dat de SS de lange locomotieven niet kon gebruiken vanwege haar te korte draaischijven, kwamen deze locs alsnog naar de HIJSM: ze kregen daar de nieuwe nummers 354 - 358.
Daar was deze kleine serie een groot succes, zodat er nog 50 vrijwel identieke locomotieven werden nabesteld: de serie 359 - 408. Ze deden vooral dienst in de sneltreinen op de grote trajecten van de HSM: Amsterdam - Roosendaal, Amsterdam - Den Helder en Amsterdam - Winterswijk.

In 1921 gingen de bestaande maatschappijen op in de Nederlandsche Spoorwegen (NS). Alle locomotieven werden in een nieuw nummersysteem opgenomen. De HSM 350 - 408 werden toen vernummerd in NS 1601 - 1659.

De buitendienststelling van de serie begon in 1935 en eindigde in 1940. Loc NS 1604 ex HSM 353 werd in 1940 als laatste buiten dienst gesteld. Vooruitlopend op opname in het Spoorwegmuseum werd ze opgeslagen in loodsen te Boxtel, Roosendaal en Maastricht. De 1604 en andere te Maastricht opgeslagen museumlocomotieven werden in 1944 vlak voor de bevrijding van de stad door een Duits Sprengkommando opgeblazen en zwaar beschadigd.
Na restauratie werd ze bij de opening van het museum in 1953 als NRS 107 aan het publiek tentoongesteld.
(aanv. BS 11/5'13)

Litteratuur o.a.:
- Onze Nederlandse Stoomlocomotieven - H. Waldorp - uitg: De Alk bv 1981
- De Nederlandse Stoomlocomotieven - R.C. Statius Muller e.a. - uitg. De Alk 2005

Data beheerd door:
Thom Geerdink, email: Thom.Geerdink(a)ziggo.nl
Vervang (a) door @, dit is een antispam maatregel.